بیماری های تیروئید: مشکلات، عوارض، علائم و درمان

مقدمه: تیروئید شما یک غده کوچک پروانه ای شکل در جلوی گردن شما است. هورمون هایی می سازد که نحوه مصرف انرژی بدن را کنترل می کنند. این هورمون ها تقریباً بر هر اندام بدن شما تأثیر می گذارند و بسیاری از مهم ترین عملکردهای بدن شما را کنترل می کنند. به عنوان مثال، آنها بر تنفس، ضربان قلب، وزن، هضم و خلق و خوی شما تأثیر می گذارند. بیماری های تیروئید باعث می شود که تیروئید شما هورمون ها را بیش از حد یا خیلی کم بسازد. در این مطلب به بررسی کامل این بیماری می پردازیم.

بیماری تیروئید چیست؟

غده تیروئید، تقریباً بر تمام فرآیندهای متابولیک بدن شما از طریق هورمون هایی که تولید می کند تأثیر می گذارد. غده تیروئید بخشی از سیستم غدد درون ریز شما است. هنگامی که تیروئید، هورمون های مهم را بیش از حد یا خیلی کم تولید کند، به آن بیماری تیروئید می گویند. بیماری و اختلالات تیروئید می تواند از یک گواتر کوچک و بی ضرر (بزرگ شدن غده) که نیازی به درمان ندارد تا سرطان متغیر باشد.

شایع ترین مشکلات تیروئید، تولید غیر طبیعی هورمون های تیروئید است. تولید هورمون تیروئید بیش از حد منجر به وضعیتی به نام پرکاری تیروئید می شود، در حالی که تولید ناکافی هورمون منجر به کم کاری تیروئید می شود. اگر چه اثرات آن می تواند ناخوشایند یا ناراحت کننده باشد، اکثر مشکلات تیروئید در صورت تشخیص و درمان مناسب می توانند به خوبی مدیریت شوند.

تیروئید در کجای بدن قرار دارد؟

غده تیروئید در جلوی گردن زیر پوست شما قرار دارد. تیروئید کوچک و پروانه ای شکل است.

انواع و علل بیماری تیروئید

دو نوع اصلی بیماری تیروئید: پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید می باشد.

هر دو بیماری می توانند ناشی از بیماری های دیگری باشند که بر نحوه عملکرد غده تیروئید تأثیر می گذارد.
(پرکاری تیروئید در مقابل کم کاری تیروئید)

همه انواع پرکاری تیروئید به دلیل تولید بیش از حد هورمون های تیروئید است، اما این وضعیت می تواند به روش های مختلفی رخ دهد:

• بیماری گریوز: تولید بیش از حد هورمون تیروئید است.
• آدنوم سمی: ندول هایی که در غده تیروئید تشکیل می شوند و با ساخت هورمون های تیروئید تعادل شیمیایی بدن را بر هم می زنند. برخی از گواترها ممکن است حاوی چندین مورد از این گره ها باشند.
• تیروئیدیت تحت حاد: التهاب تیروئید که باعث “نشت” هورمون های اضافی از غده که منجر به پرکاری تیروئید موقت می شود که معمولاً چند هفته طول می کشد اما ممکن است ماه ها ادامه یابد.
• اختلال در عملکرد غده هیپوفیز یا رشد سرطانی در غده تیروئید: در موارد نادر باعث پرکاری تیروئید می شوند.

در مقابل، کم کاری تیروئید ناشی از تولید کم هورمون های تیروئید است. از آنجایی که بدن شما برای تولید انرژی به مقادیر خاصی از هورمون های تیروئیدی نیاز دارد، کاهش تولید هورمون منجر به کاهش سطح انرژی می شود.

انواع و علل کم کاری تیروئید

انواع کم کاری تیروئید عبارتند از:

• تیروئیدیت هاشیموتو: در این اختلال خودایمنی، بدن به بافت تیروئید حمله می کند. بافت در نهایت می میرد و تولید هورمون متوقف می شود. در رابطه با بیماری هاشیموتو بیشتر بخوانید.
• تیروئیدیت پس از زایمان: این ممکن است در هر زمانی از سال بعد از زایمان یا سقط جنین اتفاق بیفتد. درواقع شایع نیست، 5٪ تا 9٪ احتمال می رود. معمولاً یک وضعیت موقتی است.
• کمبود ید: تیروئید از ید برای تولید هورمون استفاده می کند. کمبود ید مشکلی است که چندین میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد.
• برداشتن غده تیروئید: تیروئید شما ممکن است با جراحی برداشته شده باشد یا از طریق شیمیایی از بین رفته باشد.
• قرار گرفتن در معرض مقادیر بیش از حد ید: داروهای سرماخوردگی و سینوس، داروی قلب آمیودارون، یا برخی از رنگ های کنتراست که قبل از انجام برخی از اشعه ایکس داده می شود ممکن است شما را در معرض ید بیش از حد قرار دهد.
• لیتیوم: این دارو با کم کاری تیروئید نیز مرتبط است.

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، می تواند باعث کما میکسدما myxedema coma شود، یک وضعیت نادر اما بالقوه کشنده که نیاز به درمان فوری هورمونی دارد.

Myxedema Coma:

غده تیروئید که در قسمت جلویی گردن قرار دارد، مسئول ساخت موادی به نام هورمون های تیروئید است که برای عملکرد صحیح همه سلول های بدن مهم هستند. در شرایط خاص، تیروئید کم کار می شود و مقدار کمتری از هورمون های خود را تولید می کند، که به این وضعیت کم کاری تیروئید می گویند. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مشکلاتی دارند که نشان دهنده کم کاری اندام های بدن است که در نتیجه علائمی مانند خستگی، احساس سرما، افزایش وزن، خشکی پوست، یبوست و خواب آلودگی ایجاد می کند.

هنگامی که سطح هورمون های تیروئید بسیار پایین باشد، علائم بدتر می شود و می تواند منجر به یک وضعیت جدی به نام کما میکسدما شود. کما Myxedema یک وضعیت نادر اما تهدید کننده زندگی است. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید که در کما یا نزدیک به کما هستند باید بلافاصله به بخش اورژانس منتقل شوند. برخی از علائم بارز آن بی حالی، گیجی، ضعف و مشکل در تنفس است. با آزمایش تیروئید میتوانید از این بیماری پیشگیری کنید.

کم کاری تیروئید خطر خاصی برای نوزادان دارد. کمبود هورمون‌های تیروئید در سنین پایین می‌تواند باعث ناتوانی ذهنی و کوتولگی (قطع رشد) شود. اکنون پزشکان به طور مرتب سطح تیروئید اکثر نوزادان را بلافاصله پس از تولد بررسی می کنند. اگر سطوح پایین باشد، درمان بلافاصله شروع می شود.

علل کم کاری تیروئید در نوزادان و بزرگسالان یکسان است:

• یک اختلال هیپوفیز
• تیروئید معیوب
• غده تیروئید از دست رفته

سرطان غده تیروئید

سرطان غده تیروئید نادر است و در حدود 5 درصد از گره های تیروئید رخ می دهد. ممکن است چندین سال قبل از اینکه پزشک متوجه سرطانی بودن آن ها شود، یک یا چند گره تیروئید داشته باشید.

عوامل خطر برای مشکلات تیروئید

هر کسی ممکن است مشکلات تیروئید داشته باشد و بیماری تیروئید شایع است. زنان پنج تا هشت برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به مشکلات تیروئید هستند.

اما برای چه کسانی بیشتر خطر دارد:

• سابقه خانوادگی مشکلات تیروئید داشته باشند. در رابطه با آزمایش ژنتیک بیشتر بخوانید.
• مبتلا به کم خونی. در رابطه با آزمایش کم خونی بیشتر بخوانید.
• دیابت نوع 1. در رابطه با آزمایش قند خون بیشتر بخوانید.
• نارسایی اولیه آدرنال
• لوپوس
• آرتریت روماتوئید. در رابطه با آزمایش روماتیسم مفصلی بیشتر بخوانید.
• سندرم شوگرن، یا سندرم ترنر.
• 60 سال یا بیشتر هستند.
• قبلاً یک بیماری تیروئید یا سرطان (تیروئیدکتومی یا پرتودرمانی) داشته اند.

علائم بیماری تیروئید

علائم پرکاری تیروئید

علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

• تعریق
• ضربان قلب نامنظم
• کاهش وزن
• چشم های بیرون زده
• عصبی بودن

علائم کم کاری تیروئید

علائم کم کاری تیروئید عبارتند از:

• خستگی
• افزایش وزن
• افسردگی
• رشد غیر طبیعی استخوان
• کاهش رشد
• یک نوزاد مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است غیر فعال و ساکت باشد، اشتهایش کم باشد و برای مدت طولانی بخوابد.

علائم اولیه بیماری تیرویئد

علائم اولیه بیماری تیروئید شامل تغییرات زیر است:

• عدم تحمل دماهای سرد یا گرم
• چرخه قاعدگی نامنظم
• سطح انرژی یا خلق و خو نامتعادل
• تغییرات وزن

اگر شما یا فرزندتان یک یا چند مورد از این علائم را دارید، با پزشک تماس بگیرید.

افزایش وزن در کم کاری تیروئید غیر معمول نیست که با کم کاری تیروئید شدید همراه است. اگر تنها علامت شما افزایش وزن است، احتمالاً چیزی غیر از مشکل تیروئید دارید.

مشکلات تیروئید چگونه بر بدن شما تأثیر می گذارد؟

اختلالات تیروئید می تواند بر ضربان قلب، خلق و خو، سطح انرژی، متابولیسم، سلامت استخوان ها و بارداری، همراه با بسیاری از عملکردهای دیگر بدن تأثیر بگذارد.

13 نشانه هشداردهنده مشکلات تیروئید

• تیروئید فعال

ممکن است این غده پروانه ای شکل در جلوی گردن شما پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید) داشته باشد که باعث تعریق بیشتر، احساس گرما کنید، وزن کم کنید یا ضربان قلبتان را تندتر کند. تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید) برعکس عمل می کند. ممکن است احساس سرما کنید، وزن اضافه کنید و ضربان قلبتان کندتر شود.

• مغز مه آلود در رابطه با تیروئید

غده تیروئید شما هورمون های خاصی را به مغز شما می فرستد تا به آن کمک کند که تمام وظایف خود را انجام دهد. زمانی که کم کاری تیروئید جریان آن هورمون ها را کند می کند، یکی از عوارض جانبی آن «مه مغزی» است. ممکن است تمرکز کردن، به خاطر سپردن چیزها یا روشن فکر کردن برایتان سخت باشد.

• تغییرات خلق و خوی در رابطه با تیروئید

آیا احساس ناراحتی می کنید؟ ممکن است دلایل زیادی برای آن وجود داشته باشد، اما مشکل تیروئید در لیست است. افسردگی اغلب اولین علامت مشکل تیروئید است. اضطراب نیز با آن مرتبط است. زمانی که کم کاری تیروئید دارید احساس افسردگی بیشتر می شود. اضطراب با پرکاری تیروئید رایج است.

• مشکلات بارداری در تیروئید

مطالعات نشان می دهد که اگر شما یک اختلال تیروئیدی درمان نشده دارید، احتمال بیشتری دارد که در دوران بارداری دچار عوارضی مانند وضعیتی به نام پره اکلامپسی شوید. شما همچنین شانس بیشتری برای سقط جنین یا مرده زایی دارید. ممکن است زایمان زودرس یا نوزادی با وزن کم داشته باشید.

در رابطه با آزمایش بارداری بیشتر بخوانید.

• مشکلات پریود در رابطه با تیروئید

مشکلات قاعدگی می تواند نشانه ای از وضعیت تیروئید باشد. پریودهای بسیار سبک، بسیار سنگین یا نامنظم همگی می توانند علائم باشند. اگر اصلا پریود نمی شوید، این نیز می تواند نشانه ای باشد. دختران مبتلا به اختلالات تیروئید ممکن است اولین قاعدگی خود را خیلی زود یا خیلی دیر ببینند.

• صورت پف کرده در تیروئید

آیا صورت شما حالت خمیری یا متورم دارد؟ این ممکن است مایع اضافی بدن شما باشد زیرا تیروئید شما درست کار نمی کند. شما معمولا بیشتر متوجه آن در پلک ها، لب ها و زبان خود خواهید شد.

• تاری دید

گاهی اوقات بیماری تیروئید باعث تجمع مایع اضافی در بافت های اطراف چشم می شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، بیماری چشم تیروئید می تواند ماهیچه های کنترل کننده چشم شما را بزرگتر کند. احتمال بروز مشکل در تمرکز کردن یا ممکن است دید شما تار باشد. شما همچنین می توانید دوبینی داشته باشید.

• سندرم تونل کارپال

مایع اضافی در سایر نقاط بدن شما نیز ظاهر می شود. اعصابی که به دستان شما می روند از طریق یک تونل بافت نرم نزدیک مچ دست شما حرکت می کنند. هنگامی که آن بافت از مایع بیش از حد متورم می شود، می تواند به اعصاب آنجا فشار وارد کند. به بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعفی که در انگشتان دست پیدا می کنید، سندرم تونل کارپال می گویند.

• طعم غذای متفاوت

شما با دهان و هم با مغزتان می چشید. هنگامی که تیروئید شما آنطور که باید عمل نمی کند، ممکن است با یک یا هر دو بخش از فرآیند چشایی مشکل ایجاد کند. که می تواند طعم غذاها را برای شما متفاوت کند.

• میل جنسی کم

وقتی تیروئید شما کند می شود، متابولیسم شما نیز کاهش می یابد. متابولیسم شما اندام هایی را در بدن که هورمون های جنسی را خارج می کنند کنترل می کند. زمانی که این هورمون ها کم باشد به میل جنسی شما ضربه می زند.

• ریزش مو

طبیعی است که هر روز مقداری مو ریزش کند. اما اگر شروع به توجه بیشتر به پوست سر خود کرده اید یا تغییراتی در ضخامت کلی موهای خود مشاهده می کنید، تیروئید شما می تواند دلیل آن باشد. معمولاً این مشکل فقط برای اختلالات شدید تیروئید است که برای مدت طولانی دچار آن بوده اید.

در رابطه با آزمایش ریزش مو بیشتر بخوانید.

• فشار خون بالا

کم کاری تیروئید می تواند رگ های خونی شما انعطاف پذیرتر کند و این امر قلب شما را برای انتقال خون به تمام قسمت های بدن سخت تر می کند. تیروئید پرکار می تواند فشار خون را افزایش دهد و ضربان قلب شما را تندتر کند.

در رابطه با آزمایش فشار خون بیشتر بخوانید.

• مشکلات اجابت مزاج

یبوست می تواند نشانه کم کاری تیروئید باشد. اگر مشکل تیروئید دارید، ممکن است مدفوع مکرر و شل نیز داشته باشید.

نحوه تشخیص بیماری تیروئید

تشخیص بیماری تیروئید می تواند مشکل باشد. این به این دلیل است که علائم آن می تواند شبیه علائم سایر بیماری ها باشد. به عنوان مثال، علائم بیماری تیروئید می تواند شبیه علائمی باشد که ممکن است در دوران بارداری داشته باشید. این آزمایشات به پزشک شما کمک می کند تا متوجه شود که آیا مشکل تیروئید دارید یا خیر:

آزمایشات خون

یکی از مطمئن‌ترین راه‌ها برای تشخیص مشکل تیروئید است. این آزمایش‌ها میزان هورمون‌های تیروئید را در خون شما اندازه‌گیری می‌کنند. آنها با گرفتن خون از رگ دست شما انجام می شوند. در رابطه با ازمایش خون بیشتر بخوانید.

در حقیقت آزمایش های خون لازم برای تشخیص بیماری تیروئید تحت عنوان آزمایش تیروئید در آزمایشگاه ها موجود هستند. در رابطه با آزمایش تیروئید بیشتر بخوانید.

تست های تصویربرداری

تیروئید ممکن است به سوالات زیادی پاسخ دهد. پزشک شما ممکن است یک آزمایش تصویربرداری به نام اسکن تیروئید انجام دهد. این به آنها اجازه می دهد تیروئید را برای افزایش اندازه، شکل یا وجود توده ها (ندول) یا همان گره ها بررسی کنند.

پزشک ممکن است سونوگرافی درخواست دهند. این امواج صوتی با فرکانس بالا را که نمی توانید بشنوید از طریق بدنتان منتقل می کند. پژواک ها ضبط می شوند و به تصاویر ویدئویی یا عکاسی تبدیل می شوند. 20-30 دقیقه طول می کشد.

معاینات بدنی

این یک آزمایش ساده و بدون درد است که در مطب پزشک شما انجام می شود که در آن پزشک گردن شما را برای هر گونه رشد یا بزرگ شدن تیروئید احساس می کند.

آزمایشات جذب ید

اگر کم کاری تیروئید دارید، پزشک ممکن است این آزمایش را انجام دهد تا علت آن را پیدا کند. این مقدار ید جذب شده توسط غده تیروئید شما را ردیابی می کند. شما از غذاهایی که می خورید، ید دریافت می کنید. این عنصر کلیدی هورمون تیروئید است، بنابراین میزان ید جذب شده توسط تیروئید راه خوبی برای تشخیص میزان هورمونی است که غده شما تولید می کند.

درمان بیماری تیروئید

پزشک شما می تواند از راه های مختلفی برای بازگرداندن سطح هورمون تیروئید به حالت عادی استفاده کند. هر درمان به نوع و علت بیماری تیروئید شما بستگی دارد.

درمان تیروئیدیت تحت حاد

اگرچه تیروئیدیت تحت حاد می تواند پرکاری تیروئید موقت را به همراه داشته باشد، این وضعیت نیازی به درمان پزشکی ندارد.

درمان پرکاری تیروئید

تولید هورمون تیروئید را می توان کاهش داد یا به طور کامل متوقف کرد:

• درمان ید رادیواکتیو
• داروی ضد تیروئید
• عمل جراحی

اگر پزشکتان تشخیص دهد که درمان رادیواکتیو بهترین است، یک قرص یا مایع با ید رادیواکتیو کافی برای آسیب رساندن به سلول‌های غده تیروئیدتان می‌بلعید تا نتوانند هورمون بسازند. گاهی اوقات برای کاهش تولید هورمون به سطح طبیعی به بیش از یک درمان نیاز دارید. بسیاری از افراد در نتیجه این روش دچار کم کاری تیروئید می شوند.

پس از شروع استفاده از داروهای ضد تیروئید، علائم شما باید در حدود 8-6 هفته ناپدید شوند. اما معمولاً باید حدود یک سال مصرف دارو را ادامه دهید. در آن زمان، پزشک شما بررسی می کند که آیا می توانید آن را متوقف کنید. زمانی که دارو را ترک کردید به معاینات منظم نیاز خواهید داشت تا مطمئن شوید که سطح هورمون های شما متعادل می ماند.
پزشکان معمولاً جراحی انجام نمی دهند مگر اینکه باردار باشید (و نمی توانید داروهای ضد تیروئید مصرف کنید) یا گواتر بزرگ یا ندول سرطانی داشته باشید.

رژیم غذایی تیروئید

پروتئین، کلسیم، منیزیم و ید به عملکرد تیروئید شما کمک می کند. مطمئن شوید که مقدار زیادی از تمام ویتامین های B، ویتامین A و ویتامین C دریافت می کنید. اگر ید کافی در سیستم خود ندارید، مصرف سلنیوم می تواند باعث کم کاری تیروئید شود.

در رابطه با آزمایش ویتامین B12 و آزمایش ویتامین A بیشتر بخوانید.

از این محصولات اجتناب کنید:

سودوافدرین (که در داروهای سرماخوردگی بدون نسخه یافت می شود) می تواند باعث عصبی شدن، بی خوابی، سردرد و فشار خون بالا شود. آلکالوئیدها از جمله کافئین، مورفین و کینین می توانند فشار خون و ضربان قلب شما را افزایش دهند.

سوالات متداول بیماری تیروئید

1. آیا بیماری تیروئید جدی است؟

مشکلات تیروئید می تواند از گواتر بی ضرر که نیازی به درمان ندارد تا سرطان تیروئید که می تواند تهدید کننده زندگی باشد متغیر باشد.

2. اگر بیماری تیروئید درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟

ممکن است عوارضی از خفیف تا کشنده ایجاد شود.

3. آیا بزرگ شدن غده تیروئید به خودی خود به حالت عادی باز می گردد؟

احتمال دارد، اما ممکن است نیاز به درمان داشته باشید. اگر علائمی دارید، به پزشک خود مراجعه کنید تا در صورت نیاز از درمان مطمئن شوید.