آزمایش های تشخیص دیابت با تفسیر کامل نتایج

مقدمه: شما باید قند خون خود را آزمایش کنید تا مطمئن شوید که آیا به پیش دیابت یا دیابت نوع 1، نوع 2 یا دیابت بارداری مبتلا هستید یا خیر. آزمایش بسیار ساده است و نتایج معمولاً به سرعت در دسترس قرار می گیرند. در این مطلب آزمایش های تشخیص دیابت را به طور کامل معرفی و شرایط و نحوه انجام آن ها را به همراه تفسیر کامل نتایج بدست آمده توضیح می دهیم. با ما همراه باشید.

آزمایش های دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و پیش دیابت

پزشکتان از شما می خواهد که یک یا چند آزمایش خون زیر را برای تایید تشخیص، انجام دهید:

آزمایش قند خون A1C

آزمایش A1C میزان متوسط سطح قند خون شما را در طی 2 یا 3 ماه گذشته اندازه‌گیری می کند. مقدار A1C زیر 5.7% طبیعی است، بین 5.7 تا 6.4% نشان دهنده پیش دیابت و 6.5% یا بیشتر نشان‌دهنده‌ی دیابت است.

اخیراً قند خون شما چقدر بوده است؟

آزمایش A1C را انجام دهید تا میانگین سطوح خود را بیابید – مهم است بدانید که آیا در معرض خطر ابتلا به پیش دیابت یا دیابت نوع 2 هستید یا اینکه دیابت را مدیریت می کنید.

آزمایش A1C که به نام آزمایش هموگلوبین A1C یا HbA1c نیز شناخته می شود، یک آزمایش خون ساده است که میانگین سطح قند خون شما را در 3 ماه گذشته اندازه گیری می کند. این یکی از آزمایش‌های متداول برای تشخیص پیش دیابت و دیابت است و همچنین آزمایش اصلی برای کمک به شما و تیم مراقبت بهداشتی‌تان در مدیریت دیابت است. سطوح بالاتر A1C با عوارض دیابت مرتبط است، بنابراین در صورت ابتلا به دیابت، رسیدن به هدف فردی A1C و حفظ آن بسیار مهم است.

تست A1C چه چیزی را اندازه گیری می کند؟

وقتی قند وارد جریان خون شما می شود، به هموگلوبین، پروتئینی در گلبول های قرمز خون می چسبد. همه افراد مقداری قند به هموگلوبین خود دارند، اما افرادی که سطح قند خون بالاتری دارند، قند بیشتری دارند. تست A1C درصد گلبول های قرمز خون شما را که هموگلوبین پوشش داده شده با قند دارند اندازه گیری می کند.

آزمایش دیابت یا پیش دیابت:

اگر بزرگسالی بالای 45 سال هستید یا اگر زیر 45 سال دارید، اضافه وزن دارید و یک یا چند عامل خطر برای پیش دیابت یا دیابت نوع 2 دارید، آزمایش اولیه A1C را انجام دهید:

اگر نتیجه شما طبیعی است اما بیش از 45 سال دارید، عوامل خطر را دارید یا قبلاً دیابت بارداری داشته اید، آزمایش A1C را هر سال یکبار تکرار کنید.

اگر نتیجه شما نشان می دهد که پیش دیابت دارید، با پزشک خود در مورد اقدامات لازم برای بهبود سلامت و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 صحبت کنید. آزمایش A1C را هر چند وقت یکبار که پزشک توصیه کرده است، معمولاً هر 1 تا 6ماه یکبار تکرار کنید.

اگر علائمی ندارید اما نتیجه شما نشان می دهد که مبتلا به پیش دیابت یا دیابت هستید، آزمایش دوم را در روز دیگری انجام دهید تا نتیجه تایید شود.

اگر آزمایش شما نشان داد که دیابت دارید، از پزشک خود بخواهید که شما را به آموزش خود مدیریت دیابت و خدمات پشتیبانی معرفی کند تا بتوانید بهترین شروع را در مدیریت دیابت خود داشته باشید.

مدیریت دیابت:

اگر دیابت دارید، حداقل 3 بار در سال آزمایش A1C را انجام دهید، اگر داروی شما تغییر کرد یا اگر شرایط سلامتی دیگری دارید، بیشتر اوقات آزمایش کنید. با پزشک خود در مورد اینکه چند بار برای شما مناسب است صحبت کنید.

آزمایش قند خون ناشتا (FBS)

این آزمایش سطح قند خون شما را پس از یک شب ناشتا (عدم غذا خوردن) اندازه گیری می کند. سطح قند خون ناشتای 99 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر نرمال است، 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده‌ی پیش دیابت و 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده‌ی دیابت است.

آزمایش تحمل گلوکز

این آزمایش سطح قند خون شما را قبل و بعد از نوشیدن یک مایع که حاوی گلوکز است، اندازه‌گیری می کند. شما از شب قبل از آزمایش ناشتا باشید (چیزی نخورید) تا برای تعیین سطح قند خون ناشتا از شما خون گرفته شود. سپس مایع را بنوشید و سطح قند خون شما 1 ساعت، 2 ساعت و احتمالاً 3 ساعت بعد از آن بررسی می شود. در 2 ساعت، سطح قند خون 140 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر طبیعی در نظر گرفته می شود، 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده‌ی پیش دیابت و 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده‌ی دیابت است.

آزمایش قند خون تصادفی

سطح قند خون شما در زمان انجام آزمایش اندازه گیری می شود. شما می توانید این آزمایش را در هر زمانی انجام دهید و نیازی به ناشتا بودن ندارید. سطح قند خون 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

نتایج دیابت بارداری ممکن است متفاوت باشد. اگر در حال آزمایش دیابت بارداری هستید، از پزشک معالج خود بپرسید که نتایج شما به چه معناست.

اگر پزشک شما فکر می کند که شما دچار دیابت نوع 1 هستید، ممکن است خون شما برای وجود آنتی‌بادی های خودایمنی (موادی که نشان می دهند بدن شما به خودش حمله می کند) که اغلب در دیابت نوع 1 وجود دارند اما در دیابت نوع 2 وجود ندارند، آزمایش شود. هم چنین ممکن است ادرار شما برای تست وجود کتون‌ها (تولیدشده زمانی که بدن شما چربی را برای انرژی مصرف می کند) آزمایش شود که وجود آن ها همچنین نشان دهنده‌ی دیابت نوع 1 به جای دیابت نوع 2 است.

تشخیص دیابت نوع ۱

همچنین، سطح کتون‌ها در ادرار شما بررسی و توسط آزمایش‌های مختلفی ارزیابی می‌شود.

برای مادران باردار، تشخیص دیابت بارداری بر اساس آزمایش خون انجام می‌شود که معمولاً بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام می‌شود. اگر خطر ابتلا به دیابت بارداری (به ویژه اگر سابقه خانوادگی و ژنتیکی دارید) بیشتر باشد، پزشک ممکن است زودتر شما را مورد آزمایش قرار دهد.

افزایش سطح گلوکز خون در اوایل دوره بارداری ممکن است نشان دهنده دیابت نوع ۱ یا ۲ به جای دیابت بارداری وجود داشته باشد.

تشخیص دیابت نوع 2

اگر نتایج آزمایش نشان دهد که شما دچار پیش دیابت هستید، از پزشک یا پرستار خود بپرسید که آیا برنامه‌ی تغییر سبک زندگی ارائه شده توسط برنامه ملی پیشگیری از دیابت تحت نظارت CDC در جامعه شما موجود است یا خیر. همچنین می توانید یک برنامه آنلاین یا حضوری را جستجو کنید. داشتن پیش دیابت شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار می دهد، اما شرکت در این برنامه می تواند خطر ابتلا به دیابت را تا 58٪ کاهش دهد (71٪ اگر سن شما بالای 60 سال باشد).

آزمایش های دیابت بارداری

دیابت بارداری با آزمایش خون تشخیص داده می شود. احتمالاً بین هفته های 24 تا 28 بارداری آزمایش خون خواهید داد. اگر خطر ابتلا به دیابت بارداری (به دلیل داشتن عوامل خطر بیشتر) زیاد باشد، ممکن است پزشک، شما را زودتر مورد آزمایش قرار دهد. سطح قند خونی که در اوایل بارداری بالاتر از حد طبیعی باشد ممکن است نشان دهنده‌ی داشتن دیابت نوع 1 یا 2 به جای دیابت بارداری.

اگر شما در دوران بارداری احساس می‌کنید که ممکن است دیابت بارداری داشته باشید، برخی نشانه‌ها می‌توانند شک شما را تأیید کنند:

1. سطح گلوکز ناشتا
2. سطح گلوکز پس از وعده غذایی دو ساعته
3. هرچند آزمایش ادرار برای شناسایی حضور گلوکز مفید است، اما تنها نمی‌تواند دیابت را به طور قطعی تشخیص دهد. این آزمایش‌ها فقط حضور یا عدم حضور قند در ادرار را نشان می‌دهند و نمی‌توانند به شما درک سطح گلوکز، علل احتمالی یا تشخیص قطعی دیابت ارائه دهند.

کیت‌های آزمایش خانگی که بدون نسخه در دسترس هستند، دقت مورد نیاز برای تشخیص دقیق دیابت را ندارند. علاوه بر این، تجهیزاتی مانند دستگاه‌های اندازه‌گیری گلوکز خون که معمولاً توسط افراد مبتلا به دیابت استفاده می‌شوند، فقط نشانگر سطح گلوکز خون در لحظه آزمایش هستند و توانایی تشخیص جامعی را ارائه نمی‌دهند.

اگرچه اپتومتریست‌ها نمی‌توانند دیابت را تشخیص دهند، آزمون‌های عادی چشم ممکن است بهبودیابی دیابتی که در افراد مبتلا به دیابت رخ می‌دهد را کشف کنند. اگر کشف شود، اپتومتریست‌ها به شما توصیه می‌کنند که جهت ارزیابی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

آزمایش غربالگری گلوکز

این آزمایش سطح قند خون شما را در زمانی که آزمایش انجام می شود، اندازه گیری می کند. شما یک مایع که حاوی گلوکز است را نوشیده و یک ساعت بعد خون شما گرفته می شود تا سطح قندخون بررسی شود. نتیجه‌ی طبیعی و نرمال 140 میلی گرم در دسی لیتر است. اگر قند خون شما بیشتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر باشد، باید آزمایش تحمل گلوکز را انجام دهید.

برنامه درمان دیابت

اگر نتایج آزمایش نشان می دهد که شما دیابت نوع 1، نوع 2 یا دیابت بارداری دارید، با پزشک یا پرستار خود در مورد یک برنامه‌ی درمانی دقیق – از جمله آموزش خود مدیریتی دیابت و خدمات پشتیبانی – و اقدامات خاصی که می توانید برای سلامتی خود انجام دهید، صحبت کنید.

جدول آزمایش های روتین و تکمیل تشخیص دیابت

جدول آزمایش های روتین تشخیص دیابت

جدول آزمایش های تکمیلی دیابت