آزمایش خون تری گلیسیرید: کاربرد، علل و تفسیر کامل

مقدمه: کالری هایی که استفاده نمی کنید به عنوان تری گلیسیرید ذخیره می شوند. سطح بالای تری گلیسیرید ممکن است خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند بیماری قلبی و پانکراتیت را افزایش دهد. تری گلیسیرید نوعی لیپید (چربی) است که از کالری اضافی ذخیره شده بدن به عنوان انرژی برای استفاده بعدی و از غذاهایی که می خورید به دست می آید. آنها در خون گردش می کنند و بدن در صورت نیاز آنها را آزاد می کند. داشتن سطوح بالای تری گلیسیرید ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. اگر به طور منظم کالری بیشتری نسبت به نیاز بدن خود مصرف کنید یا اگر شرایط سلامت خاصی دارید، ممکن است سطوح بالایی داشته باشید. پزشکان از آزمایش خون تری گلیسیرید، که به آن تست تری گلیسرول نیز می گویند، برای اندازه گیری سطح تری گلیسیرید در خون شما استفاده می کنند. در این مطلب نتایج آزمایش خون تری گلیسیرید را توضیح داده و نحوه مدیریت آن را نیز بررسی می کنیم.

مطلب پیشنهادی: آزمایش خون چیست؟

آزمایش خون تری گلیسیرید چیست؟

آزمایش خون تری گلیسیرید نوعی آزمایش خون است که میزان چربی خون را اندازه گیری می کند و یک آزمایش مهم است زیرا به پزشکان کمک می کند تا خطر ابتلا به بیماری قلبی را ارزیابی کنند. همانطورکه گفته شد تری گلیسیرید نوعی چربی است که بدن شما برای انرژی از آن استفاده می کند. با این حال، داشتن سطوح بالای تری گلیسیرید می تواند برای سلامتی شما مضر باشد.

مطلب پیشنهادی: آزمایش چربی خون

این آزمایش معمولاً به عنوان بخشی از پانل کلسترول انجام می شود که شامل اندازه گیری سطح کلسترول LDL (بد) و کلسترول HDL (خوب) نیز می شود. سطوح بالای تری گلیسیرید می تواند ناشی از عواملی مانند رژیم غذایی سرشار از چربی های ناسالم، اضافه وزن، سیگار کشیدن و ورزش نکردن کافی باشد.

اگر سطح تری گلیسیرید شما بیش از حد بالا باشد، می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات قلبی عروقی را افزایش دهد. با اندازه گیری سطح تری گلیسیرید خود، می توانید تعیین کنید که آیا نیاز به تغییر در سبک زندگی یا شروع دارو برای کاهش خطر بیماری قلبی دارید یا خیر.

مطلب پیشنهادی: آزمایش بیماری های قلبی: تشخیص و تست های مختلف

تفاوت بین تری گلیسیرید و کلسترول چیست؟

تری گلیسیرید و کلسترول انواع مختلفی از لیپیدها هستند که در خون شما گردش می کنند:

• تری گلیسیرید کالری های استفاده نشده را ذخیره می کند و انرژی بدن شما را تامین می کند.
• کلسترول برای ساخت سلول ها و برخی هورمون ها استفاده می شود.

چرا به آزمایش خون تری گلیسیرید نیاز دارید؟

یک پزشک معمولاً هر 5 سال یک بار آزمایش خون تری گلیسیرید را به عنوان بخشی از پروفایل لیپوپروتئین تجویز می کند.

نمایه لیپیدی یا پانل لیپیدی موارد زیر را اندازه گیری می کند:

• سطح تری گلیسیرید.
• کلسترول تام.
• سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) “خوب”.
• سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) “بد”.

پزشک ممکن است سطح تری گلیسیرید و چربی خون شما را بیشتر چک کند اگر:

• تحت درمان برای سطوح بالای تری گلیسیرید هستید
• پیش دیابت یا دیابت دارید
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید
• HIV دارید

مطلب پیشنهادی: پیش دیابت یا دیابت خاموش چیست؟

همچنین در صورتی که کودکان به دلیل سابقه خانوادگی بیماری قلبی در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند یا چاقی یا اضافه وزن دارند، ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشند. کودکانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند معمولاً بین سنین 2 تا 10 سالگی به آزمایش سطح تری گلیسیرید نیاز دارند.

سطوح بالای چربی خون می تواند باعث تنگ شدن شریان ها شود که به عنوان تصلب شرایین شناخته می شود، که ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.

سطوح بالای تری گلیسیرید همچنین می تواند باعث التهاب در پانکراس و عوارض جدی شود.

مطلب پیشنهادی: بیماری پانکراس + انواع، علائم، علل، عوارض و درمان

پس از بررسی سطوح شما، پزشک می تواند تغییرات سبک زندگی یا داروهایی را برای کمک به کاهش آن در صورت لزوم توصیه کند.

شرایط آمادگی برای آزمایش خون تری گلیسیرید

یک پنل لیپیدی ناشتا معمولاً به 12 ساعت نخوردن یا ننوشیدن نیاز دارد تا به نتیجه دقیق برسد، اگرچه در این بازه ناشتایی می توانید آب بنوشید.

مطلب پیشنهادی: بهترین زمان آزمایش خون

دکتری که آزمایش را تجویز می کند ممکن است راهنمایی های بیشتری در مورد مدت زمان ناشتا بودن قبل از آزمایش به شما بدهد. آنها ممکن است به شما بگویند که از مصرف الکل و برخی داروها برای مدت زمان مشخصی قبل از آزمایش اجتناب کنید.

داروهایی که ممکن است بر روی آزمایش تأثیر بگذارند عبارتند از:

• اسید اسکوربیک
• آسپاراژیناز
• مسدود کننده های بتا
• کلستیرامین (پروالیت)
• کلوفیبرات
• کلستیپول (کولستید)
• استروژن ها
• فنوفیبرات (فنوگلاید، تریکور)
• روغن ماهی
• جمفیبروزیل (لوپید)
• اسید نیکوتینیک
• قرص های ضد بارداری
• مهار کننده های پروتئاز
• رتینوئیدها
• برخی از داروهای ضد روان پریشی
• استاتین ها

مطلب پیشنهادی: آزمایش چربی خون در بارداری و تفسیر کامل آن

نحوه انجام آزمایش سطح تری گلیسیرید

در طول آزمایش، یک متخصص مراقبت های بهداشتی معمولاً از ورید دست شما خون می گیرد.

آنها همچنین ممکن است از یک وسیله قابل حمل برای انجام این آزمایش استفاده کنند. این دستگاه یک نمونه خون بسیار کوچک را از نوک انگشت جمع آوری می کند و تری گلیسیرید شما را به عنوان بخشی از یک پانل لیپیدی تجزیه و تحلیل می کند. ممکن است این نوع آزمایش را در کلینیک های سیار یا نمایشگاه های بهداشتی بیابید.

همچنین می توانید یک دستگاه قابل حمل برای نظارت بر تری گلیسیرید خود در خانه بخرید یا با استفاده از یک کیت آماده، نمونه خون را به آزمایشگاه پست کنید. می توانید با یک پزشک صحبت کنید تا بفهمید که آیا هر یک از این تست های خانگی گزینه خوبی برای شما هستند یا خیر.

تفسیر نتایج آزمایش خون تری گلیسیرید

سطح ناشتایی به طور معمول از روز به روز متفاوت است. تری گلیسیرید می تواند به طور چشمگیری در هنگام خوردن یک وعده غذایی متفاوت باشد و می تواند 5 تا 10 برابر بیشتر از سطوح ناشتا باشد.

در زیر دسته بندی های اساسی نتایج برای سطوح تری گلیسیرید آمده است:

محدوده نرمال تری گلیسیرید ناشتا

• سطح طبیعی تری گلیسیرید ناشتا برای بزرگسالان زیر 150 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) است.پ
• سطح نرمال تری گلیسیرید ناشتا برای کودکان و نوجوانان 10 تا 19 ساله زیر 90 میلی گرم در دسی لیتر  است.

محدوده تری گلیسیرید ناشتا بالا

هیپرتری گلیسیریدمی اصطلاح پزشکی برای افزایش تری گلیسیرید در خون است.

پزشکان معمولا سطوح بالای تری گلیسیرید ناشتا را به سه دسته طبقه بندی می کنند:

• خفیف یا مرزی: سطح بالای مرزی برای بزرگسالان 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر است.
• بالا: سطح بالای تری گلیسیرید برای بزرگسالان 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر است.
• بسیار بالا: سطح تری گلیسیرید بسیار بالا برای بزرگسالان بیش از 500 میلی گرم در دسی لیتر است.

اگر سطح تری گلیسیرید ناشتا شما بالاتر از 500 میلی گرم در دسی لیتر باشد، در خطر ابتلا به پانکراتیت هستید. اگر سطح شما اینقدر بالاست، باید درمان فوری را برای کاهش تری گلیسیرید شروع کنید.

اگر سطح تری گلیسیرید شما بالا باشد، کلسترول تام شما نیز ممکن است بالا باشد. این وضعیت به عنوان هیپرلیپیدمی شناخته می شود.

چرا تری گلیسیرید بالا مهم است؟

تری گلیسیرید بالا ممکن است به سخت شدن شریان ها یا ضخیم شدن دیواره سرخرگ ها ( تصلب شرایین) کمک کند – که خطر سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی را افزایش می دهد. تری گلیسیرید بسیار بالا همچنین می تواند باعث التهاب حاد پانکراس (پانکراتیت) شود.

مطلب پیشنهادی: سرطان پانکراس: علائم، پیشگیری، تشخیص و درمان

تری گلیسیرید بالا اغلب نشانه شرایط دیگری است که خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد، از جمله چاقی و سندرم متابولیک – مجموعه ای از شرایط که شامل چربی بیش از حد دور کمر، فشار خون بالا، تری گلیسیرید بالا، قند خون بالا و مقادیر غیر طبیعی سطح کلسترول است.

در رابطه با آزمایش قند خون و آزمایش فشار خون بیشتر بخوانید.

تری گلیسیرید بالا همچنین می تواند نشانه ای از موارد زیر باشد:

• دیابت نوع 2 یا پیش دیابت
• سندرم متابولیک – وضعیتی که در آن فشار خون بالا، چاقی و قند خون بالا با هم اتفاق می‌افتد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
• سطوح پایین هورمون های تیروئید (کم کاری تیروئید)
• برخی از شرایط ژنتیکی نادر که بر نحوه تبدیل بدن شما به انرژی چربی تاثیر می گذارد

مطلب پیشنهادی: تفاوت دیابت نوع 1 و نوع 2

گاهی اوقات تری گلیسیرید بالا یکی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها است، مانند:

• دیورتیک ها
• استروژن و پروژسترون
• رتینوئیدها
• استروئیدها
• مسدود کننده های بتا
• برخی از داروهای سرکوب کننده ایمنی
• برخی از داروهای HIV

علت تری گلیسیرید بالا چیست؟

در صورتی که:

• سیگار کشیدن
• سبک زندگی غیر فعال یا کم تحرک
• چاقی یا اضافه وزن
• اختلال مصرف الکل
• رژیم غذایی کم پروتئین و کربوهیدرات بالا

سایر شرایط پزشکی که ممکن است باعث افزایش سطح تری گلیسیرید شوند عبارتند از:

• انواع خاصی از بیماری های کبدی، مانند بیماری کبد چرب غیر الکلی
• دیابت، به خصوص اگر به خوبی مدیریت نشود
• عوامل ژنتیکی
• هیپرلیپیدمی
• کم کاری تیروئید
• سندرم نفروتیک یا بیماری کلیوی
• پانکراتیت
• نارسایی کلیه
• برخی از اختلالات ژنتیکی ارثی مانند:
  هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی
  دیسبتالیپوپروتئینمی خانوادگی
  هیپرتری گلیسیریدمی خانوادگی
  کمبود لیپوپروتئین لیپاز خانوادگی

مطلب پیشنهادی: آزمایش تیروئید: تست ها، نحوه انجام و تفسیر کامل نتایج

بارداری می تواند با این نتایج آزمایش تداخل داشته باشد.

مطلب پیشنهادی: آزمایش بارداری چیست؟

نتایج این تست برای کودکان و نوجوانان می تواند معانی متفاوتی داشته باشد. شما باید با پزشک فرزندتان در مورد نتایج آزمایش صحبت کنید تا بفهمید نتایج به چه معناست و چه اقدامی مناسب است.

مطلب پیشنهادی: آزمایش ژنتیک قبل از بارداری با جزئیات کامل

چگونه می توان سطح تری گلیسیرید خون را مدیریت کرد؟

ممکن است بتوانید سطح تری گلیسیرید خود را با موارد زیر کاهش دهید:

• کاهش وزن در صورت نیاز
• کاهش تعداد کالری هایی که می خورید
• اجتناب از غذاهای شیرین یا تصفیه شده و فوق فرآوری شده
• انتخاب چربی های سالم تر، مانند چربی های موجود در غذاهای گیاهی یا ماهی
• کاهش یا اجتناب از مصرف الکل
• انجام 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط ​​در بیشتر روزهای هفته، مانند پیاده روی سریع، شنا یا دوچرخه سواری

خوردن منظم کربوهیدرات ها، به ویژه شکر، می تواند کلسترول و تری گلیسیرید را افزایش دهد.

ورزش همچنین می تواند تری گلیسیرید را کاهش داده و کلسترول HDL مفید را افزایش دهد. حتی اگر وزن کم نکنید، ورزش می تواند به مدیریت سطح تری گلیسیرید شما کمک کند.

اگر شرایط سلامتی دارید که باعث تری گلیسیرید بالا می شود، درمان ممکن است بر درمان علت زمینه ای تمرکز کند.

داروها یا مکمل های رایجی که می توانند به کاهش سطح تری گلیسیرید شما کمک کنند عبارتند از:

• امگا 3
• نیاسین
• فیبرات ها
• استاتین ها

سطوح بالای تری گلیسیرید و کلسترول بالا اغلب با هم اتفاق می افتد. هنگامی که این اتفاق می افتد، درمان بر کاهش هر دو سطح از طریق دارو و تغییر سبک زندگی متمرکز است.

همکاری با پزشک و متخصص تغذیه برای کاهش سطوح بالای تری گلیسیرید از طریق داروها و تغییر شیوه زندگی بسیار مهم است.

داروهای کنترل سطح تری گلیسیرید

اگر تغییرات سبک زندگی سالم برای کنترل تری گلیسیرید بالا کافی نیست، پزشک ممکن است توصیه کند:

• استاتین ها. این داروهای کاهنده کلسترول ممکن است در صورت داشتن تعداد کلسترول ضعیف یا سابقه انسداد عروق یا دیابت توصیه شوند. نمونه هایی از استاتین ها عبارتند از آتورواستاتین کلسیم (Lipitor) و روزوواستاتین کلسیم (Crestor).
• فیبرات ها. داروهای فیبرات، مانند فنوفیبرات (TriCor، Fenoglide، سایرین) و جمفیبروزیل (لوپید)، می توانند سطح تری گلیسیرید شما را کاهش دهند. در صورت داشتن بیماری شدید کلیوی یا کبدی از فیبرات ها استفاده نمی شود. در رابطه با آزمایش کلیه و آزمایش کبد بیشتر بخوانید.
• روغن ماهی. روغن ماهی که به عنوان اسیدهای چرب امگا 3 نیز شناخته می شود، می تواند به کاهش تری گلیسیرید شما کمک کند. فرآورده های روغن ماهی نسخه ای، مانند لوازا، حاوی اسیدهای چرب فعال تر از بسیاری از مکمل های بدون نسخه هستند. مصرف روغن ماهی در مقادیر زیاد می تواند با لخته شدن خون تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید.
• نیاسین. نیاسین که گاهی اسید نیکوتینیک نیز نامیده می شود، می تواند تری گلیسیرید و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) – کلسترول “بد” را کاهش دهد. قبل از مصرف نیاسین بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید زیرا می تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد و عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد کند.

اگر پزشک دارویی برای کاهش تری گلیسیرید شما تجویز کرد، دارو را طبق دستور مصرف کنید. و اهمیت تغییرات سبک زندگی سالمی که ایجاد کرده اید را به خاطر بسپارید. داروها می توانند کمک کنند – اما سبک زندگی نیز مهم است.

جمع بندی
آزمایش خون تری گلیسیرید بخشی از پانل لیپیدی است. پزشکان این آزمایشات را برای تعیین سطح لیپیدهای خون توصیه می کنند. سطوح بالا ممکن است خطر بیماری قلبی و سایر شرایط سلامتی را افزایش دهد. تغییر در رژیم غذایی و برنامه ورزشی شما ممکن است به مدیریت سطح شما کمک کند، اما در بسیاری از موارد، پزشکان ممکن است داروهایی را برای کاهش سطح شما توصیه کنند. درمان سطوح بالای تری گلیسیرید و سطح کلسترول بالا ممکن است خطر عوارض را کاهش دهد و از سلامت کلی شما حمایت کند.